"5 ข้อควรรู้เพื่อให้พ่อแม่เข้าใจลูกวัยรุ่นมากขึ้น"
การเลี้ยงลูกวัยรุ่นไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องใช้ความเข้าใจและความอดทนสูง เพราะเด็กวัยนี้ต้องมีการปรับตัวทางอารมณ์และสังคมอย่างมาก จากเด็กที่พึ่งพาอาศัยพ่อแม่ปสู่การเป็นผู้ใหญ่ จึงมักจะมีความรู้สึกนึกคิดขัดแย้งกับผู้ใหญ่อยู่เสมอ เพื่อความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว นี่คือ 5 ข้อควรรู้เพื่อให้พ่อแม่เข้าใจลูกวัยรุ่นมากขึ้น
5 ข้อควรรู้เพื่อให้พ่อแม่เข้าใจลูกวัยรุ่นมากขึ้น
1. ความภาคภูมิใจเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้วัยรุ่นต่อสู้ปัญหาอุปสรรคต่าง ๆ ได้ เวลาที่วัยรุ่นท้อแท้หมดหวัง ความภาคภูมิใจจะเป็นกำลังให้มีพลังต่อสู้ต่อไป ซึ่งบุคคลที่มีบทบาทสำคัญในการสร้างความภาคภูมิใจให้วัยรุ่น คือ พ่อแม่ โดยกิจกรรมสร้างความตระหนักให้พ่อแม่ คือ ให้คิดย้อนกลับไปสมัยพ่อแม่เป็นวัยรุ่น มีความภาคภูมิใจเรื่องอะไรบ้าง มีใครที่รับรู้ชื่นชมหรือไม่ ถ้ามีรู้สึกอย่างไรบ้าง นำไปปรับใช้กับลูก โดยเลือกให้เหมาะสมกับความชอบและนิสัยของเขา
2. การเสริมสร้างความภาคภูมิใจให้วัยรุ่น เช่น บอกถึงผลที่จะเกิดขึ้นกับลูก เมื่อลูกทำดี ส่งเสริมให้ลูกทำกิจกรรมที่ดี ให้ความสนใจในสิ่งที่ลูกทำ เน้นจุดแข็งของลูก เห็นความพยายามของลูกและชื่นชม สิ่งสำคัญของการสร้างความภาคภูมิใจคือ ความสอดคล้องของคำพูดที่ชื่นชมกับความเป็นจริง การพูดที่ไม่ได้หมายความตามที่พูดก็ไม่ช่วยเสริมสร้างความภาคภูมิใจ อีกสิ่งสำคัญ คือ การมองหาข้อดีในตัวลูก แม้ลูกจะไม่ได้เป็นแบบที่เราต้องการ นั่นเพราะลูกมีความสนใจแตกต่างจากเรา และบางเรื่องที่ลูกไม่ยอมทำตามใจเรา ก็ไม่ได้เป็นตัวที่ชี้วัดหรือขัดขวางอนาคตของลูก
3. สนับสนุนให้ลูกได้มีอิสระโดยยังมีความผูกพันกับพ่อแม่ วัยรุ่นเป็นอิสระพึ่งตัวเองได้เมื่อมีความผูกพันที่ดีกับพ่อแม่ เด็กจะมีวุฒิภาวะหรือการจัดการกับอิสรภาพและพัฒนาความเป็นตัวของตัวเองให้เกิดขึ้น วิธีการที่พ่อแม่ควรนำมาใช้ ได้แก่ การกำหนดขอบเขตของความเป็นอิสระที่เหมาะสม เช่น กำหนดเวลากลับบ้าน เพื่อให้มั่นใจว่าลูกปลอดภัย และพ่อแม่ไม่กังวลกับการเป็นอิสระของลูกมากเกิน ไป (ควรแนะนำลูกว่าอะไรบ้างที่เป็นความปลอดภัยหรือความเสี่ยง) มีการหาข้อตกลงหรือตั้งกฎร่วมกัน เช่น พ่อแม่ให้อิสระแก่ลูกแต่ลูกก็ต้องมีความรับผิดชอบมากขึ้นในบางเรื่อง เป็นต้น
4. พูดคุยกับลูกบ่อย ๆ ปล่อยให้เขาได้พูดได้แสดงความคิดเห็นโดยไม่แทรกแซง การรับฟังการพูดคุยจึงเป็นสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับเด็กในวัยนี้ เพียงแค่พ่อแม่รับฟังเขา ยอมรับในสิ่งที่เขาต้องการ ก็จะทำให้พ่อแม่ลูกเข้าใจกันมากขึ้น ทั้งนี้ กิจกรรมที่ช่วยกระตุ้นให้พ่อแม่รู้จักและเข้าใจวัยรุ่นมากขึ้น คือการใส่ใจในตัวของลูก โดยตอบคำถามเกี่ยวกับวัยรุ่น เช่น จุดแข็งจุดอ่อนของลูก เรื่องที่ลูกสนใจ งานอดิเรกของลูก เสื้อผ้าที่ลูกชอบ เพื่อนสนิทของลูกคือใครบ้าง ความฝันของลูกคืออะไร
5. เคารพซึ่งกันและกัน ปฏิบัติต่อลูกเหมือนเป็นผู้ใหญ่คนหนึ่ง เข้าใจความเปลี่ยนแปลงของลูกว่าเขาไม่ใช่เพียงเด็กตัวน้อยของพ่อแม่อีกต่อไป ต้องปฏิบัติต่อเขาให้เหมือนผู้ใหญ่คนหนึ่งที่มีความคิดและความมั่นใจเป็นของตนเอง ปล่อยให้ลูกมีพื้นที่ส่วนตัวรวมถึงให้อิสระในพื้นที่ส่วนตัวของลูก เช่น ไม่เข้าไปในห้องนอนของลูก และไม่เปิดอ่านข้อความ อีเมล หรือโทรศัพท์มือถือของลูกโดยไม่ได้รับอนุญาต เพราะอาจทำให้ลูกรู้สึกไม่ไว้ใจ หรือโกรธจนกลายเป็นการทะเลาะที่ใหญ่โตได้
การเลี้ยงลูกต้องใจเขาใจเรา ตัวเรายังไม่ชอบให้ใครมาบังคับ ลูกวัยรุ่นของเราก็เช่นเดียวกัน ทั้งนี้ ความรักและความเข้าใจจากพ่อแม่จะช่วยหล่อหลอมให้ลูกวัยรุ่นก้าวผ่านปัญหาและเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ดีได้ค่ะ