เราเคยสงสัยกันไหมครับว่า ทำไมเด็กญี่ปุ่นถึงได้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ ที่มีความรับผิดชอบ พึ่งพาตนเองได้ และสามารถแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าด้วยตนเองได้ดี

เราเคยสงสัยกันไหมครับว่า

ทำไมเด็กญี่ปุ่นถึงได้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ ที่มีความรับผิดชอบ พึ่งพาตนเองได้ และสามารถแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าด้วยตนเองได้ดี

          คุณพ่อคุณแม่จะได้คำตอบครับ หากอ่านบทความนี้ www.citylab.com และดูวีดีโอนี้ youtube.com ประกอบครับ ที่ประเทศญี่ปุ่นเป็นเรื่องปกติเลยนะครับที่เราจะเห็น

• เด็กญี่ปุ่นอายุ 7 - 8 ขวบ ขึ้นรถไฟไปโรงเรียนเอง
• เด็กเล็ก ๆ เดินไปซื้อของ หรือจ่ายตลาดเอง
• เด็กทุกคนต้องรับผิดชอบงานบ้านอย่างใดอย่างหนึ่งในฐานะหน้าที่ประจำ แบบที่ตนเองรู้หน้าที่เอง ไม่ต้องรอให้แม่เรียกใช้ เด็กไม่ได้มีมุมมองว่าการทำงานบ้านเป็นการช่วยเหลือพ่อแม่ แต่มีมุมมองว่านี่คือหน้าที่ของตนในฐานะสมาชิกคนหนึ่งในครอบครัว
• ที่โรงเรียน เด็กทุก ๆ คนต้องมีหน้าที่สลับกันไปเตรียมอาหารกลางวัน ล้างจาน ทำความสะอาดหัองเรียน และห้องน้ำ โดยที่ไม่มีแม่บ้านคอยบริการให้

          แม้ว่าสภาพสังคมไทยจะไม่อำนวยเท่ากับประเทศญี่ปุ่น แต่คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถที่จะประยุกต์ และฝึกลูกให้มีความรับผิดชอบ และพึ่งพาตนเองได้ ในหลากหลายวิธีนะครับ เช่น

• การมอบหมายงานบ้าน ให้เป็นหน้าที่ของลูก โดยอาจจะสลับปรับเปลี่ยน หมุนเวียนแบบเป็นเวรก็ได้ครับ เช่น สัปดาห์นี้ถูบ้าน สัปดาห์หน้าซักผ้า สัปดาห์ต่อไปล้างห้องน้ำ แล้วก็วนกลับมาถูบ้านใหม่ เป็นต้น
• การให้ลูกได้ทำอะไรด้วยตัวเองบ้าง เช่น เดินไปซื้อของเอง สั่งอาหารที่ Mcdonald เอง ฝากเงินธนาคารด้วยตนเอง จัดเตรียมเสื้อผ้าเวลาที่จะไปไหนเอง
• การพาลูกมาถึงร้านค้า แต่ให้เขาเข้าไปซื้อของเอง โดยที่เราไม่เข้าไปด้วย ไม่ไปช่วยเลือกหยิบของให้ นี่ก็ช่วยได้ดีเลยครับ
• เวลาที่ลูกสร้างปัญหาขึ้น เช่น ทำจานแตก ทำน้ำหก ก็ให้เขาจัดการแก้ไขด้วยตนเอง
• งานในความรับผิดชอบ เช่น การบ้าน รายงานที่โรงเรียน ก็ให้เขาทำเอง คุณพ่อคุณแม่อาจจะช่วยแนะนำ สนับสนุนได้ แต่ต้องให้เขาทำเอง บางทีเราอาจจะสังเกตเห็นว่ามันผิด ก็ปล่อยให้เขาทำผิดบ้าง ไม่ใช่ว่าเราต้องไปบอกให้เขาเขียนตามเราไปเสียทุกอย่าง
• การขึ้นรถประจำทาง หรือเดินทางโดยระบบสาธารณะ ไปกับลูก โดยให้ลูกเป็นคนนำทาง ก็ช่วยฝึกลูกได้มากนะครับ ไม่ใช่เอะอะก็ขับรถไปส่งลูกถึงที่ตลอด
• การให้พี่น้องไปซื้อของหน้าปากซอย แบบที่ให้เขามี Buddy เดินไป หรือเดินไปเป็นกลุ่ม (ที่ญี่ปุ่นเราก็เจอเด็ก ๆ เดินไปโรงเรียนเป็นกลุ่มนะครับ) สำหรับบางโรงเรียนที่มีนักเรียนเดินไปโรงเรียนตอนเช้ากันเยอะ ๆ คุณพ่อคุณแม่อาจส่งลูกจนถึงจุดหนึ่ง แล้วให้ลูกเดินเข้าไปในโรงเรียนร่วมกับเพื่อน ๆ เอง ก็ดีไม่หยอกนะครับ นอกจากจะฝึกให้เด็กพึ่งพาตนเองแล้ว ยังช่วยฝึกให้เด็กคอยใส่ใจเพื่อน ๆ หรือน้อง ๆ ที่เล็กกว่าเราด้วยนะครับ เวลามีปัญหาเด็ก ๆ ก็ได้ฝึกที่จะหารือ ช่วยกันแก้ปัญหา มองปัญหาเพื่อเป็นปัญหาที่เราต้องช่วยแก้ ปัญหาของเราก็มีเพื่อนช่วยคิด ไม่เคว้งคว้าง

          ผมชอบประโยคที่คุณแม่ของไคโตะ (เด็กในบทความ) พูดนะครับว่า ในเมื่อคุณแม่สามารถที่จะนั่งรถไฟในโตเกียวได้เมื่ออายุน้อยกว่าไคโตะเสียอีก ดังนั้น ไคโตะก็ควรทำได้เช่นกัน สมัยก่อนไม่มีโทรศัพท์มือถือด้วยนะครับ สมัยนี้ถ้าหลงทาง หรือต้องการความช่วยเหลือ ก็สามารถโทร.หาพ่อแม่ได้

          ถ้าลูกกว่าจะทำอะไรด้วยตัวเองได้ ก็ปาเข้าไปอายุที่มากกว่าคุณพ่อคุณแม่ที่เคยทำได้เองในสมัยเด็ก นั่นเป็นสัญญาณเตือนแล้วนะครับว่า - - การเลี้ยงดูของคุณพ่อคุณแม่ กำลังทำให้เขามีความสามารถในการพึ่งพาตนเองในระดับที่ต่ำกว่าเรา - -

          ผมเชื่อเสมอว่า ถ้าเด็กมีความรับผิดชอบ สามารถพึ่งพาตนเองได้ สามารถแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าด้วยตนเอง เขาจะเติบโตขึ้นมาเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพ ไม่ว่าเขาจะประกอบอาชีพอะไร ก็มีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จในชีวิตสูงครับ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก Education Facet

ขอขอบคุณภาพประกอบจาก www.citylab.com